Obligatoryjne analizy płci i gender w projektach w Horyzoncie Europa
2021-01-11
Pod koniec ubiegłego roku Komisja Europejska ogłosiła, że jej grantobiorcy będą zobowiązani do uwzględnienia analizy płci i gender w badaniach naukowych. Polityka wpłynie na naukowców ubiegających się o granty w ramach programu Komisji „Horyzont Europa” o wartości 85 mld (100 mld USD), który rozpoczął się w tym roku. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, Komisja będzie największym grantodawcą, który będzie wymagać analiz płci i gender w projektowaniu badań. Naukę wzmocnią naukowcy włączający analizy płci i gender do swojej pracy na każdym etapie – od projektu badania po gromadzenie danych, analizę tych danych i wyciąganie wniosków.
Komisja Europejska nie jest pierwszą agencją finansującą, która wprowadza takie zmiany. I to nie pierwszy raz, kiedy zażądano, aby badania uwzględniały płeć i gender. Jednak w programie „Horyzont Europa” wymóg ten staje się obligatoryjnym i oczekuje się, że domyślnie obejmie większość beneficjentów grantów. Wyjątki będą dotyczyły tylko tych, którzy zajmują się tematami, w odniesieniu do których Komisja uważa, że takie badania nie byłyby odpowiednie, na przykład w zakresie czystej matematyki.
Komisja Europejska zaczęła zwracać się do beneficjentów grantów o uwzględnienie analizy płci i gender w projektach badawczych już w 2013 r. Propozycja była skierowana do około jednej trzeciej dziedzin badawczych do 2020 r. Jednak według późniejszych raportów, prośbę tę zrealizowało mniej badaczy niż oczekiwano. Obecna propozycja prawdopodobnie poprawi te liczby. Muszą mu jednak towarzyszyć inne środki – zwłaszcza te, które pomagają przekonać naukowców, że bardziej inkluzywne projektowanie badań nie jest po prostu sprawdzaniem ich i prowadzi do lepszych badań.
Analizy Komisji Europejskiej podkreśliły, że niektórzy beneficjenci grantów stosowali płeć (która odnosi się do cech biologicznych) zamiennie z gender (która jest konstruktem społecznym i niekoniecznie jest powiązana z płcią danej osoby). Aby pomóc naukowcom lepiej docenić wartość analizy płci i gender, opublikowano 15 studiów przypadku jako przykłady dobrych praktyk (które można zobaczyć tutaj). Jedno ze studiów przypadku pokazuje naukowcom, jak zintegrować gender i inne aspekty analiz przekrojowych z badaniami i rozwojem w dziedzinie energii; inny wskazuje jak takie analizy można przeprowadzić przy projektowaniu przestrzeni miejskich w krajach rozwiniętych i rozwijających się.
Ten rodzaj analizy powinien być fundamentalną częścią projektowania badań, a tym samym obowiązkiem każdego badacza. Jednak w perspektywie krótkoterminowej innym pozytywnym działaniem mogłoby być włączenie w zespoły badawcze odpowiednich specjalistów, którzy będą doradzać, uczestniczyć lub kierować projektowaniem badań bardziej włączających. Grupy mogą obejmować naukowców zajmujących się naukami społecznymi lub naukami o zdrowiu (analiza Kanadyjskiego Instytutu Badań Zdrowia ujawniła, że naukowcy zajmujący się zdrowiem i naukami społecznymi z większym prawdopodobieństwem uwzględniają analizę płci i gender w projektach, niż naukowcy zajmujący się naukami biomedycznymi).
Jest to znaczące osiągnięcie, które wzmocni wyniki badań i pomoże im stać się bardziej włączającymi, uwzględniając również krzyżujące się aspekty, takie jak pochodzenie etniczne, niepełnosprawność lub orientacja seksualna.
Tekst powstał na podstawie artykułów:
Warto przeczytać również inny artykuł z czasopisma NATURE na ten temat.