Jak budować i rozwijać biznes w 2021 roku?
2021-02-17 Piotr Nędzewicz
W 2020 roku nałożyły się na siebie dwa zjawiska, które istotnie wpłynęły na funkcjonowanie przedsiębiorstw i ich podejście do budowania przewagi konkurencyjnej. Pierwszym była globalna pandemia, która zaburzyła współpracę na linii dostawcy – odbiorcy, niwelując tym samym trwałość istniejących łańcuchów wartości. Natomiast druga była cyfrowa transformacja, w szczególności w obszarze automatyzacji produkcji oraz obsługi klienta. Te dwa zjawiska spowodowały, że dotychczasowe modele biznesowe wielu firm zdezaktualizowały się, a uzyskanie dobrej pozycji na rynku obecnie umożliwia przede wszystkim wyjście poza utarte schematy funkcjonowania.
Tempo rozwoju technologii przyspiesza, a oczekiwania klientów zmieniają się znacznie szybciej niż miało to miejsce jeszcze kilka lat temu. W ostatnich miesiącach na znaczeniu stracił również tradycyjny model rozwoju biznesu, bazujący na powszechnie znanym scenariuszu: „badamy rynek, porównujemy rozwiązania oferowane przez konkurencję i na tej podstawie budujemy wyróżniający się produkt”. Większość z nas zdaje sobie sprawę, że według takiego podejścia stworzenie nowego rozwiązania trwa przeciętnie kilka lat, a często okazuje się, że po tym okresie rynek jest już w zupełnie innym miejscu. W taki sposób produkt kończy swój cykl życia, zanim na dobre spotka się z pozytywnym odbiorem ze strony klientów. Z tym zjawiskiem całkiem nieźle radzą sobie startupy, ale co jeśli zarządzamy bardziej dojrzałą strukturą organizacyjną?
Jakie wyzwania czekają menedżerów w 2021 roku?
Doświadczenia 2020 roku pokazują jasno, że na tradycyjny schemat rozwoju firmy/produktu po prostu nie ma dziś czasu. Elastyczność organizacji, podejście projektowe, szybkość reakcji i umiejętność wchodzenia w sojusze ad-hoc stają się cechami nowoczesnej firmy. Menedżerowie powinni nabyć umiejętność dostarczania klientom rozwiązań „na żądanie”. Co ważne, kluczowym dla zbudowania produktu nie jest już jedynie posiadany kapitał czy zasoby materialne, ale zdolność współpracy i łączenia różnorodnych kompetencji. Obecnie nie musimy dysponować technologią czy rozbudowaną siecią sprzedaży. Wystarczy, że dysponuje nimi inny podmiot (nawet nasz bezpośredni konkurent), a my, wchodząc z nim w partnerstwo, umożliwimy skuteczne dostarczenie rozwiązania odbiorcom. Odpowiednio dobrany zestaw wiedzy, narzędzi i kompetencji ma szanse przybrać postać rentownego modelu biznesowego. Co ważne, model taki nie musi, a nawet nie powinien być trwały. Uzyskanie zwrotu z inwestycji pozwala łatwo rozwiązać partnerstwo i przekierować działania w kierunku nowej szansy rynkowej.
Jak zapewnić rentowność modelu biznesowego?
Wartością w 2021 r. będzie z pewnością wiedza pochodząca z posiadanych danych / informacji, które mogą być z powodzeniem wykorzystane w biznesie. Łatwo wyobrazić sobie firmę ubezpieczeniową, która ma dostęp do wiedzy o rzeczywistych zachowaniach ubezpieczonych, a zapewne każdy z nas jest w stanie wskazać przynajmniej dwa urządzenia, które na bieżąco monitorują naszą aktywność. Nietrudno domyślić się również, że łatwiej pozyskać z rynku gotowe rozwiązania (technologie, narzędzia, informacje czy sieć sprzedaży) niż budować je od zera własnymi siłami. Pozostaje jedynie pytanie, jak przełożyć taką sieć współpracy na rentowny model biznesu? Patrząc na działalność przedsiębiorstw przez pryzmat typowego szablonu modelu biznesowego opracowanego przez A. Osterwaldera, dostrzegamy, że staje się on obecnie kompozycją kilku modeli, łączących w unikatowy sposób kompetencje partnerów w celu osiągnięcia konkretnego celu biznesowego. Strumienie przychodów płyną wówczas do każdego z partnerów, a koszty utrzymania modelu mogą być dzielone według stopnia zaangażowania zasobów. Synergia robi swoje, a korzyści osiągane są niewspółmiernie szybko w porównaniu do tradycyjnego podejścia.
Jakich trendów możemy spodziewać się w 2021 roku?
Rok 2020 był rokiem widocznej transformacji cyfrowej w wielu branżach. Aktualnie prym na tym polu wiedzie branża produkcyjna i handel detaliczny. Zmiany widoczne są w energetyce, sektorze bankowym oraz motoryzacyjnym. W 2021 r. do tego grona mają szanse dołączyć kolejne branże i sektory działające w obszarze B2B, a coraz silniej w modelu B2B2C oraz B2C. Te podmioty, które od jakiegoś czasu zbierają informację o zachowaniach swoich klientów, rozpoczną procesy monetyzacji tej wiedzy we współpracy z podmiotami, które swoimi zasobami skutecznie to umożliwiają. Mam tu na myśli przede wszystkim młode firmy technologiczne działające w obszarze AI, IoT czy big data, choć współpraca widoczna jest wśród bardziej dojrzałych podmiotów np. sojusz Allegro z In-Postem. Czy ten rok będzie obfitował w liczne krótkotrwałe alianse B2B na szczeblu korporacja-korporacja oraz korporacja-startup? Organizacje, które są świadome swoich kompetencji i nie boją się kooperacji i tworzenia krótkotrwałych partnerstw, mają szansę na szybki wzrost udziału w wybranych segmentach rynku. Wykorzystywanie szans rynkowych, elastyczne partnerstwa, szybkie alianse, monetyzacja wiedzy i danych, to kluczowe hasła, które powinny przyświecać zarządzającym w 2021 roku.
